Үткән чор хәтере. Анна Зегерс (1900 — 1983)

Нетти Рейлинг (кияүгә чыккач Радвани) 1900 елның 19 ноябрендә Майнцта яһүд гаиләсендә дөньяга килә. Ул балачактан ук белемнәргә һәм әйләнә-тирә дөньяны аңларга теләргә омтыла. Кельн һәм Гейдельберг университетларында белем ала, анда тарих, сәнгать белемен өйрәнүгә кереп китә, шулай да тиздән үзенең чын сәләте әдәби иҗат икәнен аңлый. Үзенең беренче хикәяләрен Нетти 1920 нче еллар азагында яраткан нидерланд рәссамы Геркулес Зегерс хөрмәтенә «Зегерс» дигән тәхәллүс астында бастырып чыгара. 
1925 елда Зегерс венгр язучысы һәм социологы Ласло Радваньига кияүгә чыга, аларның ике балалары туа.
1928 елда ул  Германиянең Коммунистлар партиясенә керә, ә 1947 елдан СЕПГ әгъзасы була.
1932 елда Зегерс «Спутники» исеме астында үзенең беренче романын бастырып чыгара, ул рус телендә «Попутчики» (1934) һәм «Соратники» (1982) буларак танылган.

Хакимияткә нацистлар килгәннән соң, 1933 елда Зегерс была арестована гестапо тарафыннан аз вакытка кулга алына. Аның китаплары яндырыла, ул язучы Франциягә китә. Бу тәҗрибә аннан язучы гына түгел, ә нацистлар идеологиясенә каршы актив көрәшче дә ясый.
1937 елда ул Испаниядә узучы фашистларга каршы конгресста катнаша. Гитлер гаскәрләре 1940 елда Францияне басып ала, Зегерс Париждан көньякка, Марсельгә күченә. 1941 елда ул Мехикога күченеп килә, анда фашистларга каршы «Генрих Гейне клубы» һәм «Ирекле Германия» журналларын булдыра.

Эмиграциядә ул үзенең иң танылган әсәрләрен — «Седьмой крест» һәм «Транзит» романнарын яза.
1943 елда Мехикода, Реформа проспектында, Анна Зегерсны автомобиль бәреп китә. Башына зыян килеп, Зегерс эшенә 1944 ел башында гына кире кайта ала. 1946 елда Нью-Йоркета Aurora-Verlag нәшрияты аның «Прогулка мертвых девушек» хикәясен чыгара.
Икенче Бөтендөнья сугышы тәмамланганнан соң 1947 елда Зегерс Көнчыгыш Германиягә әйләнеп кайта, Берлинеда урнаша, анда 1949 елда 1919-1945 еллар аралыгындагы Германия турында эик бәян итү буларак язылган «Мертвые остаются молодыми» романы басылып чыга. Бу һәлакәт алдында калган милләт турындагы, кешеләр режимга каршы торган эчке көчләр турындагы китап.
Илне бүлгәннән соң язучы ГДРда яшәвен дәвам итә.
Анна Зегерс Бөтендөнья тынычлык советы һәм халыкара Ленин премияләре буенча Комитет әгъзасы була. Ул шулай ук 1958-1978 елларда Немец язучылары берләшмәсе рәисе вазифасын башкара һәм Немец сәнгать академиясе әгъзасы була.
1959 елда аның «Решение» романы дөнья күрә, анда ГДРдагы тормыш, яңа җәмгыять төзү, бу юлда килеп чыккан авырлыклар чагылдырыла, ә 1968 елда аның дәвамы — «Доверие» туа.
Үз әсәрләрендә Зегерс хәзерге һәм киләчәк хакына үткәннәрне аңларга омтыла. 
Зегерс 1983 елның 1 июнендә Көнчыгыш Берлинда вафат була.

Поделиться: